ലാ ഇലാഹ ഇല്ലല്ലാ എന്നാൽ വേറൊരു കോലത്തിലും മനസ്സിലാക്കണം.

ഈ ജീവിതത്തിൽ ഒന്നുമില്ല, ഒരു കുന്തവുമില്ല എന്നറിഞ്ഞത് കൊണ്ടും അറിയിക്കുന്നത് കൊണ്ടും മാത്രമാണ് ആരും മഹാന്മാരാവുന്നത്. 

രാമനും ബുദ്ധനും മുഹമ്മദും കൃഷ്ണനും സോക്രട്ടീസും യേശുവും മറ്റാരും അങ്ങനെ തന്നെയാണ് മഹാന്മാരായത്.  

ഒന്നുമില്ല, ഒരു കുന്തവുമില്ല എന്നതിന് ദൈവമെന്ന് പേര് കൊടുത്താലും ഇല്ലെങ്കിലും സംഗതി അതാണ്. ഒന്നുമില്ല, ഒരു കുന്തവുമില്ല എന്ന അറിവ് മാത്രമാണ്.

അവരാരെങ്കിലും മഹാന്മാരായെങ്കിൽ, അത് ഒന്നുമില്ലെന്നറിഞ്ഞതിനാൽ മാത്രമാണ്. ഒരു കുന്തവുമില്ലെന്ന് അറിഞ്ഞതിനാൽ മാത്രമാണ് 

ആ ഒന്നുമില്ലെന്ന ഒരു കുന്തവുമില്ലെന്ന അറിവ് നൽകിയ ശൂന്യതാബോധവുമായി, ആ വ്യഥയുമായി അവർക്ക് ഒത്തുപോകാൻ സാധിച്ചതിനാലാണ് അവരും ആരും മഹാന്മാരാവുന്നത്.

ആ ശൂന്യതാബോധത്തിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെടാൻ ബാഹ്യമായതിൽ രമിച്ച് ഞാൻ അതാണ് ഇതാണ്, ഞാൻ ഇങ്ങനെയാണ് അങ്ങനെയാണ് എന്ന് തെറ്റായി ധരിക്കാതെ, വരുത്തിത്തീർക്കാതെ, മനസ്സിലാക്കാതെ, അങ്ങനെ മനസ്സിലാക്കാൻ ശ്രമിക്കാതെ. 

ആ ശൂന്യതാബോധവുമായി, അതിലെ വ്യഥയുമായി ഒത്തുപോകാൻ സാധിക്കുമ്പോഴാണ് ആരും മഹാന്മാരാവുന്നത്.

അല്ലാതെ ഒരു കുറേ യുദ്ധം ജയിക്കുന്നത് കൊണ്ടും ലോകം കീഴടക്കുന്നത് കൊണ്ടുമല്ല ആരും മഹാന്മാരാവുന്നത്.

യുദ്ധവും കീഴടക്കലും ജോലിയും സമ്പാദിക്കലും മറ്റുമെല്ലാം ചെയ്യേണ്ടി വരുന്നതാണ്. സാഹചര്യവശാൽ. നിസ്സഹായത കൊണ്ട്.

ഒന്നുമില്ല, ഒരു കുന്തവുമില്ല എന്നത് കരുതാനും പറയാനും പോലും സാധിക്കുന്നില്ല എന്ന് വരുമ്പോൾ ചെയ്യേണ്ടി വരുന്നതാണ്.

ഒന്നുമില്ല, ഒരു കുന്തവുമില്ല എന്നറിഞ്ഞതിൻ്റെ പേരിലും, പറയുന്നതിൻ്റെ പേരിലും ശാരീരികമായി പീഡിപ്പിക്കുമ്പോൾ, അരക്ഷിതരാക്കപ്പെടുമ്പോൾ ചെയ്യേണ്ടി വരുന്നതാണ്.

ഒരു ദൈവവുമില്ല, ഒന്നൊഴികെ ( ലാ ഇലാഹ ഇല്ലല്ലാ) എന്നാൽ അതിനാൽ തന്നെ വേറൊരു കോലത്തിലും മനസ്സിലാക്കണം. 

ഒന്നുമില്ല, ഒരു കുന്തവുമില്ല. 

ആ ഒന്നുമില്ല, ഒരു കുന്തവുമില്ല. ഇല്ലെന്നത് തന്നെ ഒന്നായ ഒന്നൊഴികെ. 

ആ ഇല്ലെന്ന അവസ്ഥയായ മുഴുത്വം തന്നേയായതൊഴികെ. 

ഒന്നുമില്ലെന്ന ഒന്നല്ലാതെ 

മറ്റൊന്നും ഇല്ലെന്നർത്ഥം.